Mee met de stroom vooruit
De energietransitie is in volle gang. We gaan van gas naar groen. Van ketel naar pomp. Van tanken naar thuis. We gebruiken steeds meer stroom en wekken zelf steeds meer stroom op. Daarnaast gebruiken we meer en vaker stroom op hetzelfde moment.
Hierdoor raakt het stroomnet overbelast. Dit heet ‘netcongestie’. Het kan gebeuren dat lampen in huis gaan knipperen of (in het ergste geval) dat de stroom uitvalt in straten, buurten of wijken. Of en wanneer dat gebeurt, weten we niet. Samen met netbeheerders Liander en TenneT proberen we te zorgen dat er voldoende stroom beschikbaar blijft.
Hieronder leest u wat dat voor u betekent als inwoner van gemeente Wijchen.
Nieuwe elektriciteitshuisjes in gemeente Wijchen
In de komende jaren voert netbeheerder Liander in gemeente Wijchen werkzaamheden uit om het elektriciteitsnet te versterken en uit te breiden. Onderdeel hiervan is de plaatsing van nieuwe elektriciteitshuisjes (ook wel transformatorhuisjes of middenspanningsruimtes genoemd) op verschillende plekken in de openbare ruimte.
Waarom zijn nieuwe elektriciteitshuisjes nodig?
De toename van elektrische apparaten en duurzame energiebronnen, zoals zonnepanelen, elektrische voertuigen en warmtepompen, belast het elektriciteitsnet te veel. Elektriciteitshuisjes spelen een hele belangrijke rol in het omzetten van middenspanning naar laagspanning, waardoor elektriciteit veilig en stabiel naar huishoudens en bedrijven wordt verdeeld. Zonder voldoende elektriciteitshuisjes kan het net overbelast raken. Er loopt dan dus meer stroom doorheen dan het aan kan. Dit kan leiden tot spanningsproblemen in het net, storingen of zelfs stroomuitval. Hier hebben zowel bedrijven als huishoudens dan last van.
Rol van de gemeente
Hoewel de plaatsing van deze elektriciteitshuisjes een project is van Liander, is gemeente Wijchen op grond van de Elektriciteitswet en de Algemene wet bestuursrecht (Awb) verplicht hieraan mee te werken. Bijvoorbeeld door het beschikbaar stellen van grond. De gemeente heeft hierbij geen keuzevrijheid en faciliteert de uitvoering binnen de gestelde wettelijke kaders. De gemeente heeft geen invloed op hoe veel elektriciteitshuisjes er geplaatst moeten worden.
Uitdaging bij locatiekeuze
Het bepalen van geschikte locaties voor de elektriciteitshuisjes is complex en moet voldoen aan diverse technische en ruimtelijke eisen. Factoren zoals de nabijheid van bestaande kabels, riool- of gasleidingen, bereikbaarheid voor onderhoud en minimale afstanden tot bebouwing spelen een rol. Daarnaast moet rekening worden gehouden met gemeentelijk beleid. Onder andere voor wat betreft groenvoorziening, waterhuishouding en verkeersveiligheid. Er wordt ook altijd geprobeerd de bestaande openbare ruimte zo min mogelijk aan te passen. Tot slot wordt gekeken of het mogelijk is de trafo zo te plaatsen dat deze zo min mogelijk in het zicht staat.
Dit samen zorgt ervoor dat, zodra aan al deze voorwaarden is voldaan, er weinig tot geen keuze overblijft voor de locatie. Hierdoor is het soms onvermijdelijk dat een huisje op een zichtbare plek nabij woningen wordt geplaatst. Inspraak van bewoners over de locatie is daarom niet mogelijk.
Aanpassing aan de omgeving
Meestal zijn de elektriciteitshuisjes in de gemeente Wijchen dennengroen van kleur en zorgt Liander voor een sedumdak. Een sedumdak is een dak waar sedum op ligt en groeit. Sedum bestaat uit vetplanten. Waar nodig wordt de trafo omringd met groen, zoals een haag, om deze meer te verbergen. Om de impact op het straatbeeld te minimaliseren, zijn er verschillende mogelijkheden om het uiterlijk van de elektriciteitshuisjes aan te passen. Soms wordt hier dan ook voor gekozen. Voorbeelden van hoe elektriciteitshuisjes kunnen worden aangepast aan de omgeving zijn:
- Een groen dak, bestaande uit sedum. Dit draagt ook bij aan biodiversiteit.
- Een kunstzinnige gevel, hierbij zijn de wanden door lokale kunstenaars getransformeerd tot kunstwerk.
- Een speelobject, waarbij op het huisje krijtbordverf zit waar kinderen op kunnen tekenen.
Communicatie met omwonenden
Liander is verantwoordelijk voor het informeren van direct omwonenden over de geplande werkzaamheden en de planning daarvan. Zij sturen een brief waarin wordt uitgelegd op welke plek en wanneer ze werkzaamheden gaan uitvoeren. De gemeente speelt hierin geen actieve rol, maar faciliteert indien nodig de communicatie tussen Liander en de bewoners.
Kijk voor meer informatie over elektriciteitshuisjes op de website van Liander (Deze link gaat naar een externe website).