Informatie voor politieke partijen

Iedereen kan een partij oprichten. Wel moet een partij aan een aantal vereisten voldoen om deel te nemen aan verkiezingen. De regels voor de oprichting van een politieke partij staan in de Kieswet (Deze link gaat naar een externe website). U kunt voor informatie ook terecht op de website van de Kiesraad (Deze link gaat naar een externe website).

Partijnaam

Als een politieke partij onder een bepaalde naam deel wil nemen aan de gemeenteraadsverkiezing, moet de partij die naam laten registreren. Alleen partijen die een vereniging met volledige rechtsbevoegdheid zijn, kunnen een naam laten registreren. Dit betekent dat de statuten van de vereniging zijn vastgelegd in een notariële akte. Uw partij moet ingeschreven worden in het handelsregister van de Kamer van Koophandel (KvK).

De geregistreerde partijnaam komt bovenaan de kandidatenlijst te staan, en op het stembiljet voor de gemeenteraadsverkiezing.

Registreren politieke partij

U kunt uw politieke partij laten registreren bij het centraal stembureau van de gemeente Wijchen. De kosten voor de registratie zijn bij de gemeenteraadsverkiezingen €112,50.

De uiterste datum waarop een partij geregistreerd kan worden is 22-12-2025. U kunt een verzoek tot registratie mailen naar verkiezingen@wijchen.nl. Hiervoor kunt u het formulier Model G1-1 gebruiken.

De kosten voor registratie kunt u overmaken op rekeningnummer van de gemeente Wijchen, postbus 9000, 6600HA, NL88 BNGH 0285 0097 96. U ontvangt na overmaking een betalingsbewijs. U krijgt de waarborgsom terug als u een geldige kandidatenlijst inlevert bij de eerstvolgende gemeenteraadsverkiezing. Het geld wordt teruggestort op dezelfde rekening waarvan deze is betaald.

Blanco lijst

Een politieke partij kan er ook voor kiezen om de naam niet te registreren. De naam staat dan niet bovenaan het stembiljet. Daar staat dan alleen een nummer. Dit heet een blanco lijst.

Samenvoeging aanduidingen

Een samenvoeging van aanduidingen houdt in dat twee of meer partijen gezamenlijk één kandidatenlijst inleveren. Boven die lijst komt dan een samenvoeging van hun partijnamen te staan of van de afkortingen daarvan. Deze samengevoegde aanduiding staat vervolgens ook op het stembiljet.

Politieke partijen kunnen bijvoorbeeld voor een samenvoeging van aanduidingen kiezen als zij afzonderlijk te weinig kandidaten voor hun kandidatenlijst hebben. Of als ze zo de politieke verwantschap tussen de partijen willen laten zien. Bij een samenvoeging van aanduidingen leveren partijen samen één kandidatenlijst in. Alleen partijnamen die al geregistreerd zijn, kunnen worden samengevoegd. Lees voor meer informatie Artikel H 3 van de Kieswet (Deze link gaat naar een externe website).

Zetelverdeling

Behalen partijen die samen een lijst hebben ingediend zetels bij de verkiezingen? Dan worden die zetels niet gesplitst per partij. De zetels worden dus toegekend aan de partijen tezamen.

Volgende verkiezing

Politieke partijen met een gezamenlijke lijst die bij een volgende verkiezing weer apart willen meedoen, moeten dan weer een waarborgsom betalen en ondersteuningsverklaringen inleveren. Ook moeten ze voor hun lijstnummer meeloten met andere nieuwe partijen. Zij gelden dan weer als een partij die voor het eerst met die verkiezing meedoet.

Waarborgsom

De waarborgsom voor deelname aan de gemeenteraadsverkiezingen is €225,-.

Na ontvangst van de waarborgsom krijgt de partij een bewijs van betaling. De partij moet op de dag van de kandidaatstelling dit bewijs inleveren. De laatste dag waarop de waarborgsom betaald kan worden is 18-01-2026. De waarborgsom kan overgemaakt worden naar gemeente Wijchen, postbus 9000, 6600HA, NL88 BNGH 0285 0097 96.

Uitzondering op betaling waarborgsom

Een partij hoeft geen waarborgsom te betalen in de volgende gevallen:

Terugbetaling waarborgsom

Partijen krijgen de waarborgsom terug van het gemeentelijk centraal stembureau als ze bij de gemeenteraadsverkiezingen minimaal 75% van de kiesdeler halen. Of als de partij geen geldige lijst heeft ingeleverd. Lees voor meer informatie Artikel H 14 van de Kieswet (Deze link gaat naar een externe website).

Ondersteuningsverklaringen

Partijen moeten op de dag van de kandidaatstelling ondersteuningsverklaringen inleveren als zij;

Wie mag ondersteuningsverklaring tekenen

Ondersteuningsverklaringen kunnen alleen worden afgelegd door personen die binnen die kieskring als kiezer zijn geregistreerd.

Model H 4 (Ondersteuningsverklaring) (PDF, 142.5 kB)

Ook personen die op een lijst als kandidaat staan, mogen een ondersteuningsverklaring tekenen, op voorwaarde dat zij in de betreffende gemeente als kiezer zijn geregistreerd. Het is niet toegestaan meer dan één ondersteuningsverklaring per persoon te tekenen. Een ondersteuningsverklaring kan niet worden ingetrokken. Lees voor meer informatie Artikel H 4 van de Kieswet (Deze link gaat naar een externe website).

Aantal ondersteuningsverklaringen

Hoeveel ondersteuningsverklaringen een partij minimaal moet inleveren hangt samen met de omvang van de gemeenteraad. Wijchen heeft 27 zetels te verdelen.

Dit betekent dat een partij 20 ondersteuningsverklaringen moet inleveren.

Kandidaatstelling

Op de dag van de kandidaatstelling leveren politieke partijen hun kandidatenlijsten en andere stukken (o.a ondersteuningsverklaringen) in bij het centraal stembureau. Partijen die voor het eerst meedoen aan een gemeenteraadsverkiezing moeten uiterlijk 14 dagen voor de dag van de kandidaatstelling een waarborgsom betalen.

Op 26-01-2026 worden partijen verzocht (dit gaat op afspraak) om de kandidatenlijsten voor in te leveren. De lijsten worden dan gecontroleerd op opmaak, fouten etc.

Op 02-02-2026 is de dag van de kandidaatstelling. Op deze dag worden de definitieve lijsten ingeleverd.

Zitting centraal stembureau

Op 03-02-2026 is de 1e niet openbare zitting van het centraal stembureau (hierna CSB) en worden de kandidatenlijsten gecontroleerd op geldigheid. Als er bij de beoordeling stukken ontbreken, of er zijn andere ‘verzuimen’ dan laat het CSB dit weten aan de inleveraar van de lijst. Uiterlijk tot 06-02-2026 (tijdstip volgt) kunnen de verzuimen ingeleverd worden.

Op 6-2-2022 (tijdstip volgt nog) zal in een openbare zitting van het CSB de geldigheid van de lijsten worden vastgesteld. Ook krijgen de kandidatenlijsten in deze zitting een lijstnummer.

Lijstnummering

Het centraal stembureau nummert tijdens de openbare zitting alle geldige kandidatenlijsten. Lees voor meer informatie Artikel I 12 van de Kieswet (Deze link gaat naar een externe website) en Artikel I 15 van de Kieswet (Deze link gaat naar een externe website).

Volgorde lijstnummering

Eerst nummert het centraal stembureau de lijsten van partijen die bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen één of meer zetels hebben behaald. Het aantal stemmen dat de partijen bij die verkiezing hebben behaald, bepaalt de volgorde van toekenning van de nummers. De partij die de meeste stemmen heeft behaald, krijgt nummer 1, enz. Ook partijen die nu gezamenlijk een lijst indienen of sinds de vorige verkiezing gefuseerd zijn, komen soms bij deze nummering al aan bod. De zetels van partijen die gezamenlijk een lijst hebben ingediend worden bij elkaar opgeteld en dat bepaalt het lijstnummer van de partij. Lees voor meer informatie Artikel I 14 van de Kieswet (Deze link gaat naar een externe website).

Loting lijstnummering

Daarna nummert het centraal stembureau de overige partijen. Dit gebeurt via loting. Lees voor meer informatie Artikel I 13 van de Kieswet (Deze link gaat naar een externe website).

Bekendmaking lijstnummering

De gemeente publiceert het proces-verbaal van de openbare zitting op de website. Deze zal ook ter inzage liggen op het Huis van de gemeente.

Lees meer in het Projectplan Gemeenteraadsverkiezingen 2026 (PDF, 324.4 kB)

Algemene informatie voor politieke partijen

Centraal stembureau en gemeentelijk stembureau

In elke gemeente wordt voor de gemeenteraadsverkiezingen een centraal stembureau ingesteld. Ook wordt voor iedere verkiezing een gemeentelijk stembureau ingesteld.

Centraal stembureau (CSB)

Het centraal stembureau bestaat uit drie of vijf leden. De burgemeester van de gemeente waar het centraal stembureau is gevestigd, is voorzitter van het centraal stembureau. De leden worden voor vier jaren benoemd.

De taken van het centraal stembureau zijn:

Gemeentelijk stembureau (GSB)

Het gemeentelijk stembureau stelt de uitkomst van de verkiezing op gemeenteniveau vast. Voor iedere verkiezing wordt een gemeentelijk stembureau ingesteld. Er is een voorzitter en tenminste een plaatsvervangend voorzitter. Er is geen maximum aantal leden.

Plaatsen van sandwichborden Wijchen

Voor het plaatsen van sandwichborden moet u voldoen aan een aantal voorwaarden. Voor het plaatsen van verkiezingsborden kunt u een vergunning krijgen. Meer informatie leest u op onze pagina Plaatsen van sandwichborden.

Standplaatsen voor verkiezingsactiviteiten

In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen kunnen politieke partijen een standplaats innemen, bijvoorbeeld met een blokhut, kraam of caravan, om campagne te voeren. Hiervoor is wél een vergunning vereist, maar op basis van de legesverordening worden geen leges geheven voor het aanvragen van een vergunning voor een niet-commerciële standplaats. Dit betekent dat politieke partijen dus kosteloos een vergunning kunnen aanvragen voor hun verkiezingsstandplaats. Houd er rekening mee dat de aanvraag op tijd ingediend moet worden en dat eventuele aanvullende voorwaarden of locatiespecifiek beleid van toepassing kunnen zijn.

U kunt een standplaatsvergunning aanvragen via onze pagina Standplaatsvergunning.

Verkiezingsborden

De gemeente Wijchen plaatst op 11 locaties in de gemeente verkiezingsborden. Politieke partijen die deelnemen aan de gemeenteraadsverkiezingen kunnen hiervoor een digitaal bestand van de partijposter aanleveren. Dit bestand kunt u mailen naar verkiezingen@wijchen.nl. Deze moeten uiterlijk voor /% tijdstip volgt %/ aangeleverd worden.

De gemeente laat van de partijposters 1 grote poster drukken die op de verkiezingsborden worden geplakt.

Specificaties waaraan de verkiezingsborden moeten voldoen:

Is uw bestand groter dan 10MB? Stuur het dan toe via WeTransfer of een vergelijkbare dienst. Voor vragen kunt u mailen naar info@studiovanwanten.nl.

Locaties verkiezingsborden

Verkiezingsborden staan op verschillende locaties in de gemeente. Deze locaties zijn: